Αγαπητέ φίλε Γρηγόρη

Ανοιχτή επιστολή στο φίλο Γρηγόρη,
στους φίλους της Αριστεράς.

Αγαπητέ φίλε Γρηγόρη,
Αγαπητοί φίλοι της Αριστεράς                             του Σπύρου Παναγιώτου

Συγχωρείστε το προσωπικό τόνο. Απευθύνομαι σε σένα, και μέσα από σένα στους φίλους και τα μέλη της αριστεράς. Απευθύνομαι όχι σαν υποψήφιος δήμαρχος αλλά ως μέλος της «Ενότητας για την Ανατροπή». Μιας κίνησης που δεν έκρυψε ούτε το πρόσωπο της ούτε τις απόψεις της ούτε τις πολιτικές της αναφορές.  Πήρα αφορμή να απευθυνθώ σε εσάς διαβάζοντας την αναφορά στην προσπάθεια μας όπως εκφράστηκε σε πρόσφατη εκδήλωση σας στη πόλη μας και στην ανακοίνωση του ΚΚΕ που δημοσιοποιήθηκε στα τοπικά μέσα. Δεν έχω πρόθεση να παραπονεθώ ότι μας αδικείτε, να γκρινιάξω ότι αναφέρεστε σε «περσινά ξινά σταφύλια», ότι, ότι…. Ειλικρινά δεν νομίζω ότι έχει ενδιαφέρον μια τέτοια συζήτηση.
Το πρόβλημα είναι σοβαρότερο.
Αφορά πολλούς, την πλειοψηφία ίσως των συμπολιτών.
Απευθύνομαι σε εσάς έχοντας στο μυαλό μου ένα ερώτημα. Θα ήταν άραγε διαφορετική η τύχη, το ηθικό, οι προσδοκίες, η αποτελεσματικότητα των αγώνων μας αν οι δυνάμεις της Αριστεράς  είχαν ενώσει στη δράση τις δυνάμεις τους, αν είχαμε δείξει διαφορετική στάση στην χώρα και στη πόλη μπροστά σε όσα συντελούνται γύρω μας;  Θα ήταν λίγο καλύτέρα οι ανασφάλιστοι, οι φτωχοί, οι άστεγοι, οι νέοι, τα παιδιά μας; Θα αισθάνονταν το ίδιο μακάριοι, ήσυχοι, ανακουφισμένοι, οι υποτακτικοί των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων; Οι ίδιοι και τα αφεντικά τους;
Έτσι, έχοντας στο μυαλό μου όσους βρίσκονται σε δύσκολη θέση, όσους αναζητούν ελπίδα,  επιτρέψτε μου να παρακάμψω το τυπικό, και δημόσια να διατυπώσω τέσσερις σκέψεις.  Τέσσερις  ερωτήσεις. Απευθυνόμενος σε προοδευτικούς, αριστερούς, κομμουνιστές, από όλο το φάσμα της αριστεράς. Δηλαδή σε σκεπτόμενους ανθρώπους.

1.      Έχει αλλάξει κάτι στο τόπο μας τα τελευταία χρόνια;

Θα μπορούσε κάποιος να πει, και θα ήταν σωστό, καπιταλισμό είχαμε το 2006 καπιταλισμό έχουμε και το 2014. Και να συμπληρώσει πολλά από τη θεωρία των καπιταλιστικών κρίσεων και τις επιπτώσεις τους στους εργαζόμενους.
Ειλικρινά, φτάνει μόνο αυτό;
Δεν χωρά καμιά αμφιβολία ότι έχουμε μια γενικευμένη, παγκόσμια επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη, ενάντια στο κόσμο της δουλειάς. Εδώ στη χώρα μας η επίθεση αυτή γίνεται με την μορφή ενός «ειδικού καθεστώτος». Είναι η τρόικα που επιβάλλει πολιτικές όχι μόνο υπαγορεύοντας μέτρα για τη «δημοσιονομική εξυγίανση» και την «απελευθέρωση της αγοράς εργασίας»  αλλά και ορίζοντας  το ονοματεπώνυμο όσων σχεδιάζεται να απολυθούν. Είναι η τρόικα που ξεφτιλίζει τη Βουλή και το Σύνταγμα, ναι αυτό που συνέταξαν οι δυνάμεις που την υπηρετούν. Είναι η Ε.Ε. της Μέρκελ και των πολυεθνικών που, με ή χωρίς μνημόνια, επιχειρεί να επιβάλει δεσμά, οικονομικά και πολιτικά, για 50 χρόνια και βάλε στη χώρα, σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο με πρόσχημα το χρέος και τη διαχείριση του.
Δίπλα λοιπόν στην οικονομική επίθεση υπάρχει και αναπτύσσεται μια επίθεση στην ίδια τη δημοκρατία, όπως την γνωρίσαμε πρόσφατα. Αυτό όμως ήδη αποτελεί μια αλλαγή σε σχέση με το παρελθόν. Μια μικρή, έστω, ποιοτική αλλαγή που δημιουργεί νέα δεδομένα, ορίζει νέες αντιθέσεις ορίζοντας νέες υποχρεώσεις. Μήπως το γνωστό «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης» έχασε την επικαιρότητα του;
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Η ίδια η οικονομική επίθεση έχει τέτοια έκταση που συντρίβει, όχι μόνο της εργατική τάξη, αλλά την πλειοψηφία των εργαζόμενων του χεριού και του μυαλού σε παγκόσμια κλίμακα και εδώ στο τόπο μας.
Στη χώρα μας η «απολίπανση των μικρομεσαίων» τροποποιείς ριζικά τη κοινωνική, ταξική, σύνθεση της ελληνικής κοινωνίας. Αυτοαπασχολούμενοι, καθηγητές, χαμηλόμισθοι υπάλληλοι, επιστήμονες, ερευνητές, νέοι που ίσως δεν θεωρούν τους εαυτούς τους εργατική τάξη, συμπιέζονται σε τεράστιο βαθμό,  διαψεύδονται οι ελπίδες, οργίζονται, τροποποιούν τη συνείδηση τους. Αποτελούν κατά βάθος ένα νέο κοινωνικό συστατικό της εργατικής τάξης του 21ου αιώνα.
Αυτές οι τάσεις, γεννήματα της κρίσης και της εποχής μας,  ορίζουν νέα καθήκοντα. Ποια είναι λοιπόν σήμερα, η αναγκαία πολιτική συμμαχιών και ποια η πολιτική της βάση; Είναι αυτά τα στρώματα συμμαχικά; Και κυρίως… Μπορεί η εργατική τάξη να «απελευθερωθεί από τη μισθωτή σκλαβιά» αν δεν διατυπώσει ένα σχέδιο απελευθέρωσης ολόκληρης της κοινωνίας ξεκινώντας από την επίλυση των αντιθέσεων που κυριαρχούν σε μια συγκεκριμένη στιγμή;

2.      Αρκεί η διάγνωση και η καταγγελία;

Αν λοιπόν ζητούμενο είναι το να βρεθεί «ο πρακτικός δρόμος απελευθέρωσης του κόσμου της δουλειάς»  το ερώτημα είναι ; Αρκεί η διάγνωση; Αρκεί η καταγγελία της κατάστασης; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διάγνωση ορίζει βαθύτερη γνώση τις αιτίες της σημερινής μας κακοδαιμονίας. Γεγονός που αποτελεί στοιχειώδη όρο μιας πορείας χειραφέτησης. Και η διάγνωση και η καταγγελία συμβάλλουν, χρησιμεύουν στην πρόκληση μιας ηθικής αγανάκτησης. Είναι σημαντικό αυτό αλλά δεν είναι αρκετό για να δημιουργηθεί βούληση και πεποίθηση για καθοριστικές ανατροπές των συσχετισμών. Είναι προθάλαμος δεν οδηγεί στην άσκηση μιας άλλης, αντιθετικής, πολιτικής, στη κατάχτηση της εξουσίας.

Μέσα στη δίνη της πιο αρπαχτικής, απέναντι στον άνθρωπο και στη φύση, συμπεριφοράς του σημερινού συστήματος οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων, οι προοδευτικοί, οι αριστεροί πρέπει να εμφανιστούν με προτάσεις, και πρωτοβουλίες. Σήμερα αριστερή πολιτική σημαίνει σταματώ τη καταστροφή. Απελευθερώνω τη χώρα από ΕΕ ΔΝΤ ΕΚΤ, αλλάζω τα δεδομένα. Σήμερα οι αγώνες μας, η αριστερή πολιτική, οφείλει να οικοδομεί μία νέα κοινή λογική. Για το πώς αξιολογούμε το δίκαιο και το άδικο, το επιθυμητό και το εφικτό, το ανέφικτο και το πιθανό.

Οφείλει να παρουσιάζει ένα δρόμο, όχι διαχείρισης και εναλλαγής, αλλά ρήξεων και τομών με τη σημερινή κατάσταση. Οφείλει να αναλαμβάνει την ευθύνη. Την ευθύνη που της (μας) αντιστοιχεί.

Στο επίκεντρο δεν μπορεί παρά να είναι τα μεγάλα προβλήματα, οι μεγάλες ανάγκες των απλών ανθρώπων. Στο επίκεντρο πρέπει να είναι νέες ιεραρχήσειςγια το τι είναι αναγκαίο αλλά και η ανακάλυψη νέων εργαλείων, η πραγματική δημοκρατία, η συμμετοχή μέσω της συνευθύνης, σαν αναγκαία προϋπόθεσηενεργοποίησης των απλών καθημερινών ανθρώπων. Σαν στοιχειώδη προϋπόθεση άμυνας σήμερα, αντεπίθεσης αύριο, για όσα μας στερούν, για όσα μας καταδικάζουν.

Τέτοια σημεία παρουσιάστηκαν στο σχέδιο μας. Ίσως δεν σας φάνηκαν ικανοποιητικά. Τι εμποδίζει να τα συμπληρώσουμε; Κυρίως αυτή η προσπάθεια, μια τέτοια λογική σημαίνει κάτι για εμάς, για τη πόλη μας; Αυτό πρέπει πρώτα να απαντηθεί. Τα άλλα, η δίκη προθέσεων δεν φτάνουν, δεν είναι πειστικά.

 3.  Η ιστορία μας είναι μόνο ιστορία διασπάσεων;

Είναι αλήθεια ότι η ιστορία της αριστεράς, η ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος, είναι ιστορία διασπάσεων. Η βάση αυτών των διασπάσεων δεν ήταν τίποτα άλλο από την ύπαρξη διαφορετικών πολιτικών σχεδίων, συνυφασμένων με διαφορετικά ταξικά- οικονομικά σχέδια, για τη σοσιαλιστική προοπτική. Αυτό το φαινόμενο δεν ήταν βέβαια ελλαδικό. Είχε μια παγκόσμια διάσταση. Σήμερα και αυτό έχει αλλάξει. Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα έχει υποχωρήσει, δεν θυμίζει τίποτα από το ένδοξο παρελθόν του. Χρειάζεται να οικοδομηθεί ξανά με τα υλικά της εποχής μας,  του 21ου αιώνα. Παράλληλα η σοσιαλδημοκρατία, ο ρεφορμισμός έχει υπαχθεί πλήρως στο νεοφιλελευθερισμό, την πιο επιθετική μορφή του παγκόσμιου καπιταλισμού. Στα μάτια των πολιτών σαν πολιτικό σχέδιο έχει αποδυναμωθεί, αν δεν έχει χρεοκοπήσει. Για την αριστερά δεν αποτελεί τον κύριο ιδεολογικό κίνδυνο.

Την ίδια στιγμή, στις πιο προχωρημένες προσπάθειες απόσπασης από τα ιμπεριαλιστικά δεσμά, στις χώρες της περιφέρειας και κυρίως στη Λ. Αμερική, ένα ρεύμα ενότητας έχει αντικαταστήσει τις διχαστικές συμπεριφορές του παρελθόντος. Μεγάλα κινήματα, πολιτικές οργανώσεις, στηρίζουν και παράλληλα ελέγχουν, υποστηρίζουν και παράλληλα επιταχύνουν και βαθαίνουν τις επιλογές προοδευτικών κυβερνήσεων.

Αυτή η δυνατότητα, αυτός ο «μύθος» λέει κάτι και για εμάς;

Μήπως δεν ήταν η εμφάνιση ενός αυθόρμητου αλλά μαζικού λαϊκού κινήματος που συμπίεσε το πολιτικό σύστημα, που συνέτριψε το δικομματισμό, που ριζοσπαστικοποίησε το λόγο και ανάδειξε την Αριστερά και το ΣΥΡΙΖΑ στη σημερινή του θέση; Και θα είναι ο ίδιος, ο λαϊκός παράγοντας, που θα κρίνει τελικά, το είδος, τον ρυθμό, το βάθος των αναγκαίων αλλαγών. Έτσι δεν ήταν πάντα; Το ερώτημα είναι πόσο μοχθούμε για την ενίσχυση αυτού του πολιτικού ρεύματος, πόσο μοχθούμε για την ενίσχυση αυτού του μοναδικού πρωταγωνιστή και δημιουργού της ιστορίας;

Είναι ανάγκη σήμερα να βγούμε από τους περιχαρακωμένους χώρους μας. Μπροστά στα σημερινά προβλήματα η αριστερά, στη χώρα μας και στη Ευρώπη, δεν έχει την πολυτέλεια «εμφύλιων συγκρούσεων». Μπορεί να υπάρχουν αρκετά  που μας χωρίζουν. Υπάρχει κάτι πολύ σημαντικό  που μας ενώνει. Η αγωνία για το αύριο των διπλανών μας, για το αύριο το δικό μας και των παιδιών μας. Το σταμάτημα της  εξαθλίωσης μέσω της φτώχειας και της ανεργίας, η διάλυση του κοινωνικού ιστού και του παραγωγικού δυναμικού, η αποδυνάμωση των  δημόσιου πόρων και εργαλείων στοιχειωδών όρων για μια πορεία ανασυγκρότηση.  Η ανάγκη να σταματήσει η καταστροφή.

Αυτά θα έπρεπε να αναδείξουν που είναι δυνατό να μας ενώσουν. Ας είναι αυτά σημεία προσέγγισης, συμφωνίας, επεξεργασίας. Ας κρατήσουμε εκείνα που μας χωρίζουν για αργότερα.

Και ας θυμόμαστε όλοι ότι και εκείνα που μας ενώνουν και εκείνα που μας χωρίζουν θα κριθούν τελικά από την ίδια την έκβαση των αγώνων μας… Θα κριθούν, δηλαδή, τελικά από την διαμόρφωση των κοινωνικών συσχετισμών…

Δεν έχουμε λοιπόν, την πολυτέλεια να συνεχίζουμε με καυγάδες για τα μικρά μας φέουδα. Το νόημα, η ουσία της αριστεράς δεν μπορεί να διαφυλαχτεί με την υπεράσπιση των οργανωτικών μορφών ύπαρξης της, του κόμματος, της οργάνωσης, του συνδικάτου, του δημοτικού σχήματος, του κάθε χωριστού «μαγαζιού». Όλα αυτά, η ίδια η αριστερά δεν έχει νόημα, δεν έχει περιεχόμενο αν δεν αναμετριέται, αν δεν δοκιμάζεται με βάση τις απαντήσεις που δίνει και τη στάση που κρατεί στα μεγάλα προβλήματα του σήμερα. 

4. Τι θα μπορούσε να γίνει;

Το απλό, το πιο ουσιαστικό θα ήταν να βαδίζαμε μαζί. Ας αφουγκραστούμε τη διάθεση, την επιθυμία αλλά και την  εκείνων που βρίσκονται γύρω μας.

Τα ελάχιστο θα ήταν μια δέσμευση. Σε όποια γωνιά της Ελλάδας, αν στο δεύτερο γύρο δεν βρεθούν οι δυνάμεις που στήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά ο υποψήφιος του ΚΚΕ ενάντια σε υποψήφιο κυβερνητικό, εμείς θα στηρίξουμε τον υποψήφιο του ΚΚΕ.

Αν δε, ιδιαίτερα, βρεθεί υποψήφιος του ΚΚΕ ενάντια σε φασίστα θα δώσουμε μάχη με όλες μας τις δυνάμεις για να υψώσουμε ασπίδα προστασίας της δημοκρατίας.

Χωρίς δισταγμό, χωρίς δεύτερη κουβέντα, χωρίς αστερίσκους.

Το στοιχειώδες θα ήταν να μην καλλιεργούμε την αντιπαλότητα, την έχθρα και την απαξίωση μεταξύ συναγωνιστών της αριστεράς.

Το αναγκαίο θα ήταν να δούμε τι διακυβεύεται και άρα τι θα πρέπει να πράξουμε για την εργατική τάξη, για τη χώρα και τις ιδέες μας.

Πριν τις εκλογές. Και μετά από αυτές.

(αναδημοσίευση από : «Ενότητα για την Ανατροπή» )